De theorie van Yin en Yang vormt een belangrijk aspect binnen de Chinese geneeskunst; een filosofisch model van twee elkaar aanvullende polen. Die tegenstellingen zijn geen krachten of stoffelijke deeltjes. Ook zijn het geen mythische begrippen die het verstand te boven gaan; ze worden gebruikt om aan te geven hoe dingen in relatie tot elkaar staan, een verklaring te vormen voor het voortdurende proces van natuurlijke verandering. Ze vertegenwoordigen ook een gedachtegang waarbinnen alles als onderdeel van het geheel beschouwd wordt. Geen enkel wezen kan ooit los van zijn relatie met andere wezens gezien worden; niets kan slechts in en uit zichzelf bestaan, niets is absoluut. Yin en Yang zijn twee tegengestelde en aanvullende krachten, die continue fluctueren en samengebundeld voor evenwicht zorgen.
Het karakter Yin staat oorspronkelijk voor de schaduwzijde van een helling, het wordt in verband gebracht met eigenschappen als kou, rust, ontvankelijkheid, passiviteit, duisternis, binnenzijde, innerlijk en vrouwelijkheid. Het karakter Yang staat oorspronkelijk voor de zonzijde van een helling, felheid, warmte, activiteit, snelheid, buitenkant, uiterlijk en mannelijkheid.
Niets is echter volledig Yin of Yang. Het opvallendste voorbeeld van dit alles is de mens zelf. Een mens is de combinatie van zijn moeder (Yin) en zijn vader (Yang). Hij bevat kwaliteiten van allebei.
Werkend met deze begrippen hebben de Chinese denkwijze en medische traditie vijf principes over Yin en Yang ontwikkeld:
-Aan alles zit een Yin en een Yang kant. Zo wordt tijd verdeeld in dag en nacht, het mensdom in mannelijk en vrouwelijk, temperatuur in warm en koud, gewicht in licht en zwaar. Ziekten die door traagheid, zwakte, koude en onder activiteit gekenmerkt worden hebben een Yin karakter; ziekten die zich met kracht, heftige bewegingen, hitte (koorts) en overactiviteit openbaren hebben een Yang karakter.
-Elk Yin en Yang aspect kan opnieuw in Yin en Yang onderverdeeld worden. Bijvoorbeeld, temperatuur kan worden verdeeld in koud (Yin) en warm (Yang), maar koud kan weer onderverdeeld worden in ijskoud (Yin) en matig koud (Yang).Een Yin ziekte, gekenmerkt door kou, kan ook Yang aspecten hebben zoals felle, heftige krampen. Bij een Yang ziekte met hitte en hyperactiviteit kan zwakte en gewichtsverlies voorkomen, beide Yin eigenschappen.
-Yin en Yang scheppen elkaar. Men kan niet over temperatuur spreken zonder Yin en Yang aspecten, warm en koud te noemen. Evenmin zou men over lengte kunnen spreken als er geen groot en klein zou zijn.
-Yin en Yang reguleren elkaar. Bij een overdaad aan Yin zal er te weinig Yang zijn en omgekeerd. Als de temperatuur te koud nog te warm is betekent dit dat de koude en warme eigenschappen elkaar reguleren. Wanneer het te koud is, is er niet genoeg warmte en vice versa.
-Yin en Yang gaan in elkaar over.
“Om in te krimpen is het nodig eerst uit te zetten.
Om te kunnen verzwakken is nodig eerst te versterken.
Om te kunnen vernietigen is het nodig eerst op te bouwen.
Om te kunnen behouden is het nodig eerst los te laten”.
LAO TZE
